Osman Aydoğan


Yeni Türkiye -3-


Faşist rejimlerde hergün rastlanan otorite savunusunun yerini, Kemalist Türkiye´de demokrasi savunusu almıştır; bu da, ?halkçı´ veya ?sosyal´ diye nitelendirilen ?yeni´ bir demokrasi değil, geleneksel siyasî demokrasidir. Parti, yöneticilik hakkını, siyasal elit veya ?işçi sınıfının öncüsü´ olma niteliğinden yahut da liderinin Tanrı iradesine dayanışından değil, seçimlerde kazandığı çoğunluktan almıştır.´´ Duverger´nin kitabında Kemalizm hakkında ise şu tespiti vardır: "Kemalizm, Moskova ve Pekin´in etkisinde kalmamış azgelişmiş ülkelerde, doğrudan ya da dolaylı çok yönlü sonuçlar uyandırmıştır. Kemalizm, kuzey Amerika ve batı Avrupa rejimlerinde bulunmayan nitelikleriyle, Marksizm´in gerçekten alternatifidir. Marksizm uygulamasına girmek istemeyen ülkeler, batı demokrasisi karşısında saptadıkları yetersizliklere çözüm getiren Kemalist modeli tercih edebilirler." Maurice Duverger´in deyişiyle Cumhuriyet Tek Parti rejiminden ?mahcubiyet? duymuştur. Gelecekte demokrasiye geçilmesi fikri Cumhuriyet´in özünde ve kurucularında mevcuttur. 1930 yazında Mustafa Kemal Atatürk, bir muhalefet partisi (Serbest Fırka) kurdurmak kararı nedeniyle çevresindekilerin (Fethi Okyar) kaygılarına karşı şöyle der: ?Bunlara tahammül edeceğiz başka çare yoktur. Bugünkü manzaramız aşağı yukarı bir dictature manzarasıdır...? Mustafa Kemal Atatürk sözlerinin devamında demokrasiye geçmeyi hedeflediğini söyler: ?´Vakıa bir meclis vardır, fakat dâhilde ve hariçte bize ?dictature´ nazarıyla bakıyorlar. Hâlbuki ben Cumhuriyet´i şahsi menfaatim için yapmadım. Hepimiz faniyiz. Ben öldükten sonra arkamda kalacak müessese bir istibdat müessesesidir. Ben ise millete miras olarak bir istibdat müessesesi bırakmak ve tarihe o surette geçmek istemiyorum?? (?´Fethi Okyar´ın Anıları´´, Osman Okyar, Mehmet Seyitdanlıoğlu, İş Bankası Yayınları, 1999, s.103-104) İşte bu nedenlerle Duverger´in yanında birçok başka çağdaş siyasal bilimciler de, benzer gerekçelerle, Kemalist siyasî rejime ?gizil (potansiyel) demokrasi? sıfatlarını yakıştırmışlardır.