Benzer şekilde Thomas Hobbes de ünlü eseri Leviathan´da (Yapı Kredi Yayınları, 1993) bir devletin çöküşünü kısaca şu şekilde tarif ederdi: ?´Yönetim ilkeleri zaman içinde değişebilir, hükumetler değişebilir, bakanlar değişebilir, insanların karakterini değiştiren gelişmeler olabilir, insanların tutkuları, düşünceleri, yaşları, sağlıkları değişebilir, egemenleri ve bakanları hep değişebilir. Bir yönetim bu değişimlerle, kimi zaman gururlu ve güçlü, kimi zaman ise zayıf, bazen aydınların, bazen ise cahillerin elinde olabilir; bir yükselir, bir alçalır, yeniden yükselir, baş aşağı gider ve bütün bu düzensiz git-gellerden sonra atılım gücünü kaybeder, duraklar, sonunda da dağılır ve biter.´´ Gelin isterseniz Cumhuriyeti, kuruluşunu,1950, 1960, 1971, 1980, 2002 ve 2016 yıllarını, yaşadığımız güncel olayları ve iktidar sözcülerinin ?´yeni bir devlet kuruyoruz´´ söylemlerini tarihin bu diyalektik sarkacı içerisinde düşünelim. 2023 ise Cumhuriyet´in yüzüncü yılıdır. Tıpkı İbn-i Haldun´un ?´İslam coğrafyasında kurulan devletler ortalama 100 ila 120 yıl yaşarlar´´ dediği yıl gibi? Tıpkı Thomas Hobbes´un ünlü eserinde anlattığı gibi? Bahsettiğim bu tezler ve dünyadaki ve bölgemizdeki yaşanan siyasi ve sosyal gelişmeler ışığında 2023´de Mustafa Kemal Atatürk´ün kurduğu Cumhuriyet´ten bambaşka bir Cumhuriyet ile ve bambaşka sınırlar ile karşılaşmamız olasıdır. Ve bu bir şaka ve basit bir öngörü de değildir. Ülkeyi yönetenlerin sözcülerinin ?´yeni bir devlet kuruyoruz´´ söylemi de bir meczuba atfedilerek geçiştirilecek bir söylem de değildir. Ülke içinde bu çalkantılar devam ederken dünyada da muazzam değişiklikler olmuştur. Bu değişikliklerin en başında da Türkiye´yi en çok ilgilendiren konu olarak Sovyetlerin dağılması gelmektedir.
