İki gün önce Fars şâir ve İslam âlimi Şeyh Sâdî Şirazi´yi (1193-1292) tanıtarak onun ´´Bûstan ve Gülistan´´ (Beyan Yayıncılık, 2009) isimli eserinden Fars Hükümdârı Dâra ile bir at çobanının hikâyesini anlatmıştım? Sâdî´nin eserlerinde, çoğunlukla, öğretici, öğüt verici bir hava olup toplum düzeni, ahlâk, fazilet, hürriyet konuları eserlerinin başlıca karakterini teşkil ederdi... Bu hikâye beğenilince Şirazi´nin bu kitabında geçen seçtiğim hikâyelerden birkaçına daha yer vermek istedim. Beğeneceğinizi umuyorum. Her bir hikâye üzerinde düşünmeniz dileği ile... Suskun Âbit Mısır´da biri vardı. İyi huyluydu ama eski püskü giyinirdi. Epey zamandır hiç konuşmadığı için ülkede suskunluğuyla meşhur olmuştu. Birçok akıllı in¬san, uzak-yakın demeyip yanına gelir, pervane misali etrafında dönerek ondan nur umardı. Bu mübarek zat, bir gece; ?Kişi, dilinin altında gizlidir.? diye dü¬şünüp o günden sonra konuşmaya başladı. Çok geçmeden dost-düşman her¬kes, Mısır´da ondan daha zırcahil biri olmadığını anladı. Neyse kısa zamanda adamın huzuru kalmadı, hali perişan oldu. Mısır´dan uzaklaşıp başka mem¬lekete gitmekte buldu çareyi. Ayrılırken oturduğu mescidin kemerine şunları yazmıştı; ?Ah keşke; aynada kendimi görseydim de, yüzümü örten şu perdeyi cahillikle yırtmasaydım. Kendimi güzel yüzlü sandım ve perdeyi açtım. Aman Allah´ım, bir dene göreyim! Meğer ben gerçekte çok çirkin biriymişim.? Az konuşanın sesi, şöhret olur. Konuşursa değeri, şöhreti kalmaz. O za¬man kaçmalı bu yerden. Ey akıllı insan; sükûtun, vakarındır! Ve sen ey cahil; sükût, cehaletini örten perdedir! Şimdi de sana söylüyorum ey insan; eğer bilgiliysen, saygınlığını yitirme; yok eğer cahilsen, perdeni çekip yırtma! Gön¬lündeki sırrı hemen gösterme. Bunu ne zaman istersen, gösterebilirsin. Sır¬rın ortaya çıktıktan sonra gizleyeceğim diye boşuna uğraşma. Ucu, bıçakla kesilmedikçe yazmayan o kalem, sultanın sırlarını ne de güzel sakladı. Hayvan, susar, insan, konuşur. Ama gel gör ki; saçma sapan konuşanlar, hayvanlardan daha aşağılıktır. Kişi, ya insan gibi akıllı uslu konuşmalı ya da hayvan gibi susmalı. Âdemoğlu, aklı ve nutkuyla meşhurdur. O halde sen de, dudu gibi ko¬nuş ve fakat onun kadar bilgisiz olma!
