Osman Aydoğan


Paul Valery


Paul Valery (1871 - 1945), 20. yüzyılın en büyük şairlerinden, en büyük sanatkarlarından, şiirini musiki üzerine bina etmiş, bir hayal dünyası ile yoğurmuş, Sembolizm akımının en önemli temsilcilerinden biri olan Fransız şair, yazar ve düşünürdür. 1894´ten başlayıp ölünceye kadar her gün düşüncelerini not ettiği ?´Defterler´´ yazarın kimliğinin aynası sayılır. ? Bundan başka felsefe ve eğitim üzerine de yazıları vardır. Paul Valery dil için; "ete saplanmış Tanrı" der. Bu şekilde dile hâkim olmanın yabana atılmayacak bir güç ve iktidar kaynağı olduğunu ifade eder. (Bu sözü desteklercesine bir Yunan atasözü de vardı: ´´Kelimenin gücü Tanrı´nın gücüne eşittir.´´) Andre Gide´ye adadığı ?´La jeune Parkue´´ (Genç Park) ile ´´Deniz Mezarlığı´´ adındaki şiirleri, Fransız çağdaşlarını olduğu kadar Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Hamdi Tanpınar gibi şairleri de çok etkilemiştir. Ahmet Hamdi Tanpınar kendisinden ?´üstat´´ diye bahseder. ?´Deniz Mezarlığı´´ ise şiir sanatının doruklarına çıktığı eseridir. Kendisi ?´çeviri şiiri öldürür´´ derdi ama ben yine de şiir sever arkadaşlarım için bu şiirin çevirisinin tamamını yazımın sonunda veriyorum. Paul Valery´ı tanıtmaktan amacım onun şiirleri değil, aşağıda yer verdiğim her birisi aforizma niteliğindeki sözleridir. Üzerinde düşünmeniz dileği ile? Paul Valery´nin üzerinde düşünülmeye değer sözleri: * Savaş, birbirini tanımayan insanların, birbirini tanıyıp gayet iyi geçinen insanların çıkarı için birbirlerini katletmesidir. * Sertlik, bir çeşit ahmaklıktır. * Velev ki rüyalarını yazmak isteyen adam bile, azami şekilde uyanık olmalıdır. * Bir şey arzu etmek, mutlu olmamak demektir. * Eğer devlet güçlü olursa, o bizi ezer. Eğer o zayıf olursa biz yok oluruz. * Politika, insanları kendilerini ilgilendiren işlerden alıkoyma sanatıdır. * Aslan yediği ve sindirdiği koyunlardan oluşur. * Hayatta en hızlı eskiyen şey, yeniliktir. * Olaylar bilinmeyen bir babadan doğarlar, zorunluluk sadece analarıdır. * Toplumun en büyük kötülükleri seçim ve diplomadır. * Yoksulluk deyip de geçme; en büyük zenginlik onun zenginliğidir, bir kez olsun sofrasına oturmadan, onun ekmeğini yer herkes; yerler yerler, tüketemezler. * Düşünür; yeniden düşünen ve şimdiye kadar üzerinde düşünülmüş şeylerin asla yeterince düşünülmemiş olduğu kanısına varan kimsedir. * En önemli düşüncelerimiz, duygularımızla çelişenlerdir. * Her zaman yazabileceğimi hiçbir zaman yazmam. * Herkes tarafından doğru kabul edilen şeyler büyük olasılıkla yanlıştır. * Hak, kuvvetler arasındaki ayrılıktır. * Yazmak, geleceği görmektir. * Kendimizden ne kadar habersiz olduğumuzu, yazdıklarımızı tekrar okurken anlarız. * Başarı, insanın isteğini elde etmesi, mutluluk ise, elde ettiğini istemesidir. * Kitapların gayesi insanlar dürüst, terbiyeli ve çalışkan olmayı öğretmektir. Ve en önemli sözü: * Düşüncenin üstesinden gelemeyen, düşünenin üstesinden gelir.