Osman Aydoğan


Marie A.´nın Anısına


Daha eğitim için Almanya´ya gitmeden önce Almanca´sını ezberlediğim Bertolt Brecht´in en güzel şiirlerinden birisi: Erinnerung an die Marie A., Türkçesiyle: ´´Marie A.´nın Anısına´´ Kim çevirise çevirsin şiirin hiçbir çeviri Türkçesi şiirin Almancası kadar bana ne tad veriyor ne de anlam veriyor. Şiirde taze erik ağacından bahsedilir; jungen Pflaumenbaum... Nazım Hikmet de Piraye´sine yazdığı şiirde şöyle derdi: ´´Çiçekli badem ağaçlarını unut. Değmez, bu bahiste geri gelmesi mümkün olmayan hatırlanmamalı.´´ Bizler de Nazım´ın söylediği gibi çiçekli badem ağaçlarını unutalım, geri gelmesi mümkün olmayanları hatırlamayalım, ancak Bercht´in şiirinde geçen çiçekli erik ağaçlarını anımsayalım. Gerçi aklımzda kalan sadece o bembeyaz buluttu, o da rüzgâra karıştı gitti ya neyse... Das Leben der Anderen (Ülkemizde ´´Başkalarının Hayatı´´ olarak gösterildi) isimli bir filmde de geçerdi bu şiir... Erik ağaçlarının çiçek açtığı baharın bu ilk günlerinde bırakın ülke gündemini, kederi, kasveti, kasvetli adamları... İçinde erik ağaçlarının çiçeklerinden bahseden bu şiiri okuyun... Herkesin bir ´´Marie´´sı vardır, Marie´yı hatırlayın.... Marie A.´nın Anısına Eylülün mavi ayında o gün Taze bir erik ağacı altında usulca Tuttum o sessiz solgun sevdayı Tatlı bir rüya gibi kollarım arasında Ve güzelim yaz göğünde üstümüzde Bir bulut vardı seyrettim uzun süre Bembeyazdı ve korkunç yükseklerde Ve tekrar baktığımda yukarı: Yoktu artık orada. O günden beri ne çok, ne çok aylar Süzülüp aşağı sessizce akıp gittiler Erik ağaçları belki kesilmiştir şimdi Ve sorarsan bana sevdaya ne oldu diye? Bilemiyorum derim sana Ama tabii anlıyorum neyi sorduğunu Yüzünü bile unutmuşum gerçekten Ama tek bir şey kalmış aklımda: O zaman öpmüştüm onu. Ve bu öpücüğü de unutur giderdim çoktan Olmasaydı eğer o bulut orada Hâlâ hatırlıyorum onu ve hep kalacak aklımda Bembeyazdı ve yükseklerden geldi. Erik ağaçları hâlâ çiçek açar belki Ve belki yedi çocuğu olmuştur şimdi o kadının Ama sadece birkaç dakika açtı o bulut Ve tekrar baktığımda yukarı: Karışmıştı rüzgâra. Bertolt Brecht, Çev. Kerem Çalışkan