ALİ ÖZARSLAN


KÜRESEL ISINMA-2


Küresel ısınmayı doğru anlamak için öncelikle dünyamızın nasıl ısındığını doğru kavramak gerekir. Genel olarak güneşin dünyamızı ısıttığını zannederiz. Oysa güneş dünyamızı ısıtmaz. O sadece ısı ve ışık kaynağıdır. Güneşten gelen ışınların yaklaşık %30´u atmosferdeki bazı gazlar tarafından uzaya yansıtılır. Bize hiçbir faydası yoktur. %20´si ise atmosferdeki bu bazı gazlar tarafından emilir (absorbe ). Kalan %50´si dünyamıza ulaşır. Bunun %25´i deniz ve toprak tarafından emilir(absorbe). Kalan %25 ise uzaya yansıtılır. Ancak bunun %5´i uzaya yansırken, kalan %20´lik kısmı atmosferdeki bazı gazlar tarafından dünyamıza tekrar yansıtılır. Yani Dünyamız ile atmosferdeki bazı gazlar arasına hapsedilir. Atmosferdeki bu bazı gazların hapsettiği güneş ışınları dünyamızı ısıtmış olur. Aslında güneş ışığının ısıttığı sıcak hava bu bazı gazlar tarafından dünyamıza hapsedilmiş olur. Uzata gidip kaybolması engellenmiş olur. Aslında bu durum tam bir sera gibidir. Seranın içine giren ışınlar sera içindeki havayı ısıtırlar. Ama sera tarafından bu ısınan hava hapsedilir. Böylece sera ısınmış olur. Bir oda düşünün, bir soba yanıyor. Sobanın ısıttığı hava odanın duvarları tarafından odaya hapsediliyor. Duvarlar olmasa soba sadece kendini ısıtmış olur. Odayı ısıtamaz. Bu nedenle atmosferdeki dünyamızı ısıtan gazlara sera gazları denmiştir. Sera gazlarının en önemlileri, karbondioksit, su buharı, metan ve azot oksit gazlarıdır. CFC denen sprey gazları da bu gruba dahildir. Eğer atmosferdeki bu sera gazları olmasaydı, dünyamızın ortalama sıcaklığı -18 derece olurdu. Yaşam olmazdı. Bu gazlar sayesinde dünyamızın ortalama sıcaklığı +13 derecedir. Buda dünyayı canlıların yaşaması için uygun hale getirir. Yaklaşık olarak son yüzyıldır dünyamızın sıcaklığı ölçülmeye başlanıp kayıt altına alınmaktadır. Bu kayıtlara göre yüzyılda dünyamızın sıcaklığının artmaya başladığı ortaya çıkıştır. Günümüze geldiğimizde dünyamızın ortalama sıcaklığı, 0,8 derece artarak 13,8 derecedir. Bilim adamlarına göre eğer bu artış devam ederse 2055 yılında 15 derece ve 2100 yılında 17 derece olacağı hesaplanmaktadır. Artış değerleri çok düşük minik değerler gibi görülebilir. Kendileri küçük ama etkileri insanlığında sonunu getirecek kadar büyük değerlerdir. Bu konuyu ilerde ele alacağız. Soru şu; ?Dünyamızın ortalama sıcaklığı neden artmaktadır?? Milankovitch döngülerine göre dünyamızın ekseninde binlerce yılı bulan süreçlerde kayma olur, yine dünyamızın kendi ekseni etrafında dönüşü, bir topacın yalpalaması gibi, yine binler yıl süren süreç içinde yalpalama yapar. Bunlar dünyamızın ısınmasına veya soğumasına etki eder. Dünyamızın güneş etrafındaki yörüngesinde de bir değişiklik olursa buda dünyamızın ısınmasına yada soğumasına etki eder. Ama bu döngülerde herhangi bir değişiklik yaşanmadığına göre dünyamızın ortalama sıcaklığı neden artmaktadır?