Oğuz Gümüşkaynak


Köy  Enstitüleri

Köy enstitülerinın en güzel kuruluş ve kapanış hikâyesini rahmetli


 

Köy enstitülerinın en güzel kuruluş ve kapanış hikâyesini rahmetli Uğur Mumcu’nun söylemlerinden dinlerim derki Mumcu ; eğitim içinde öğretim, öğretim içinde ise üretim hedef buydu köy enstitülerinde.

Bin dokuz yüz kırklı yılların başında cumhurbaşkanı İsmet  İnönü tarafından desteklenen millî  eğitim bakanı Saffet Arıkan ve millî eğitim genel müdürü İsmail Hakkı Tonguç’la hayata geçirilen köy çocukları ile ülkenin aydınlanması için yakılan kocaman bir ışıktı köy enstitüleri.

Cumhurbaşkanı İsmet  İnönü  günün birinde Hasanoğlan köy enstitüsünü  ziyaret  eder çıkışta yanında bulunan İsmail Hakkı Tonguç’a  derki  İsmail bu çocuklar ilerde bu ülkenin  yöneticilerinden çok daha zeki  olacaklar işte  o zaman ülkeyi yönetmek çok zor olacak dediği söylenir.

Çok partili rejime geçildiğinde  okuldan mezun olup köylerde eğitime başlayıp mesleğe adım atan öğretmenler  sayesinde Türk  köylüsüne özgüven aşılamaya başlayıp ağanın kölesi olmaktan çıkmaya başlayıp nedenleri sorgulamayı  ilke etmeye başladıklarında gerek devrin iktidarına  gerek emperyalist ülkelerin  yöneticileri  gerekse ağalığının  sonu gelen köyün efendisi ağalar marabalarını kaybetme endişesi karşısında harekete geçtiler.

Kinyas  Kartal doğru yol partisi Van milletvekili ağa bir dönem geçici meclis başkanı diyor ki gün sazak ben ve Türkiye’deki bütün ağalar gittik Menderes’e ya bu okulları kapatırsın yada bizden sana oy yok Menderes  bu okullarda dinsizlik ve kominizim öğretiliyor  bahanesiyle okulları kapattı.  Oysaki komünizmle  hiç bir alakası yoktu ben komünizmin  beşiği  Rusya’da  Moskova üniversitesinde okudum diyor  Kinyas  Kartal

dönemin başbakanı  Adnan Menderes’e köy enstitülerini neden kapatınız diye sorulduğunda  diyor ki ülkenin yöneticilerden  daha zeki bir topluluk yaratmak asla ve asla kabul edilmez.  Sonunda yine kalkınmanın temeli olacak köylü çocukları aydınlığa giden yoldaki okulları kapanınca tekrar köyün imamına teslim edildiler.

Bu olaylar yıllar önceydi şimdi hâlâ okumaya bilime aydınlığa karşı çıkanları seksen yıl öncesindeki gericilerden daha mı farklı daha tehlikeli bir biçimde ülkenin karanlıklar içinde kalması kendi çıkarlarını ülke çıkarlarından daha önde görmeleri kendilerine engel olacak kişilerin eğitimli bir toplum olduğunu  görüyorlar bütün endişeleri de korkularında  eğitimli toplum.

Rahmetli Uğur  Mumcu derki hangi iktidar din sömürüsü üzerinden iktidara gelmişse sonunda mutlaka yıkılmaya mahkumdur . Din sömürüsünün belli bir süre faydasını görürler ama sonunda halk affetmiyor demişti.  Uğur   Mumcu ; şunu iyi bilin ki her zamanki gibi eninde sonunda haklı çıkacak kişiler yine Uğur Mumcular olacak.