Asıl adı Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi´dir. (1906 - 1988) Şiirlerinde ?´Şehriyar´´ mahlasını kullanır. Kısaca Muhammed Hüseyin Şehriyar olarak tanınır. Tebriz doğumlu Azeri Türküdür. Şiirlerini hem Azerbaycan Türkçesi ile hem de Farsça olarak yazmıştır. İran şiirinde Hafız kadar önemli bir şahsiyettir. Anadili Türkçeden başka mükemmel derecede Farsça ve Arapça , iyi derecede Fransızca bilirdi. Azerbaycan İlimler Akademisinden ?´Şehriyar´ın Hayatı ve Sanatı´´ adlı tezi ile filoloji doktoru unvanını alan Yusuf Gedikli şairin bütün Türkçe şiirlerini yayımlamıştır. (Şehriyar ve Bütün Türkçe Şiirleri, Ötüken Neşriyat, 1990) Şair kelimesinin hakkını veren şairlerdendir. Aşağıdaki dörtlük sanırım bunu gösterir: ´´Bir insan köçürse dünyadan eger, sen ele bilme ki, tek bir can gedir. Her sönen baxışda saysız dilekler, her kiçik tabutta bir cihan gedir´´ 1951 yılında en bilinen eseri ve başyapıtı olan ?´Heyder Baba´ya Selam´´ şiir kitabı yayımlanır. Şiire ismini veren Heyder Baba, Şehriyar´ın köyünün üstünde kurulu olduğu dağın adıdır. Şiirin önemli bir kısmını Şehriyar´ın çocukluk hatıraları ve o günlere duyduğu özlem oluşturur. ?Heyder Baba?ya Selam´´ aslında Azeri kültürünün bir köy senfonisidir. Şiirle beraber kendinizi birden bire Azerbaycan´ın renkli, canlı ve coşkun doğasının kucağında, ?Heyder Baba? tepesinde gök yüzünün ışığı ve sağanak yağmuru altında, sel gibi akan suları arasında ama özellikle çocukluğunuzda buluverirsiniz. Şair şiirine selamla başlar: ?´Selam olsun şevketinize, elinize benim de bir adım gelsin dilinize´´ Sonra şiirde şairin çocukluk anıları başlar: ?´Hatırlar mısın nasıl koşar, kaçardım! kuşlar misali kanat çırpıp uçardım!´´ Ve ve ve Doğu´nun binlerce yıllık kaderini şu iki dizede özetler: ?´Behiştimiz cehennem olmakdadır, Ziheccemiz meherrem olmakdadır.´´ ?´Behişt´´, Azerice cennet demektir. Zilhicce ile de Muharrem ayındaki matem ve sevinç günlerine atıf yapılır. İmam Hüseyin´in şehadeti (sonsuz matem) Muharrem ayındadır. İşte büyük usta Şehriyar´ın, Zilhicce aynının muharrem olmasından kastı normalde güzel olması gereken günlerin hep matem havası içinde geçmesidir. Öyle değil midir? Normalde güzel olması gereken günlerimiz hep matem havası içinde geçmekte değil midir? Behiştimiz cehennem olmakta değil midir? Şiirinde Şehriyar sanki vasiyetiymişçesine demez mi ki "birbirizden ayrılmayın, amandı". Şehriyar sanki günümüzdeki bizleri anlatmakta değil midir? ?´Heyder Baba, göyler bütün dumandı, Günlerimiz birbirinden yamandı, Birbirizden ayrılmayın, amandı, Yakşılığı elimizden alıblar, Yakşı bizi yaman güne salıblar!´´ Sonra sonra yürekten çığlık çığlığa kopan bir haykırışla tüm bir dünyayı, tüm bir hayatı, tüm bir tarihi anlatır Şehriyar: ?´Heyder Baba, dünya yalan dünyadı, Süleyman´dan, Nuh´dan kalan dünyadı, Oğul doğan, derde salan dünyadı, Her kimseye her ne verib alıbdı, Eflatun´dan bir kuru ad kalıbdı. Heyder Baba, yaru yoldaş döndüler, Bir-bir meni çölde koyub, çöndüler, Çeşmelerim, çırahlarım, söndüler, Yaman yerde gün döndü, akşam oldu, Dünya mene harâbe-i şâm oldu.´´ Şehriyar´ın şu dizeleri tam da günümüzü anlatmaz mı? ´´Şehriyar´ım gözüm yaşı sel kimin, Garip sen mi vetanında el kimin, Sevdan üreğimde kara yel kimin, Heç elden özgeye gardaş olar mı? Haramzadalardan yoldaş olar mı?´´ Yaşadığımız günleri görünce, gittiğimiz karanlık çağı düşününce onun bir başka şiirindeki dizleri gelir aklıma, için için ağlarım ben: "Nima, yüreğindeki gamı söyle de bir yabancı gibi ağlayayım iki yabancı kafa kafaya verip ağlayayım." Aziz şairimizi saygıyla yâd ederim.... Mekânı cennet olsun, nûr içinde yatsın...
