Osman Aydoğan


Hani yaylam hani senin ezelin (3)


Sanat hayatına ise tasavvuf müziğine yönelen babasından etkilenerek başlar. Yedi yaşında iken babası Alkuyruk Şefik Bey (Şefik Alkır) ile halk arasında Avlarlı Efe Hazretleri diye bilinen sufi ve şair Hace Muhammed Lütfü Efendin (Mehmet Lütfi Budak) dergâhına katılarak, hafızlardan ve gazelhanlardan feyz alarak etkilenir ve kendisi de dinlediklerini o yaşlarda icra etmeye başlar. Âşıklık geleneğine dayalı türküleri, Alvarlı Mehmet Lütfi Efendi´nin türkü formundaki ilahilerini yorumlamasıyla dikkatleri çeker. Bir yandan da o yıllarda henüz derlenmemiş Erzurum yöresi ezgilerinin yazılı ve sözlü kayıtlarını tutar. Mahalli seslerin izini sürüp onlarla aynı mecliste bulunur. Ancak Raci Alkır gerçek müzik yaşamına 1955 yılında Erzurum Halk Oyunları Halk Türküleri Derneğinde başlar. 1971 yılında TRT Erzurum Radyosu Halk Müziği Korosu´na girerek müzikte profesyonelliğe adım atar. Bu, ona özellikle Erzurum, Bayburt, Kars bölgesinde büyük şöhret getirir. Özellikle Erzurum türkülerine getirdiği yorumuyla dikkatleri üstüne çeker. Raci Alkır sadece türkülerin icrası ile ilgilenmez; Erzurum ve ilçelerindeki yöre sanatçılarından ve mahalli seslerden derlediği türküleri derleyip düzenler ve bunları TRT arşivine kazandırır. Tam bir derlemeci olur. Bu şekilde Raci Alkır Türk halk müziği repertuarına seksene yakın eser kazandırır. Türk halk müziğinde makam ?´Taytan´´ normunda eserlerini kendi derleyip okumaya başlar. Bu nedenle Erzurum yöresi kendisini ?´Taytan Baba´´ ve ?´Türkü Paşası´´ diye anmaya başlar. Davudi bir sese sahiptir. Aspendos´da dinleyicilerine bu özelliği nedeniyle mikrofonsuz konser verir. Bu şekilde Raci Alkır´ın ünü kısa sürede tüm Türkiye´ye yayılır. Raci Alkır aktif müzik yaşamına 1980 yılında veda eder. Raci Alkır´ın derlediği türküler ?´Klasikler´´ adı altında bir CD de toplanır. Bu CD´de ??Hani Yaylam Hani Senin Ezelin´´, ?´Tutam Yar Elinden Tutam´´, ?´Güzeller Bezenmiş´´, ?´Pelit Meydanı´´, ´´Dün Gece Yar Hanesinde´´, ´´Aya Bak Nice Gider´´ ve ´´Beni Sorma Bana Ben Ben Değilem´´ gibi derlediği türküler bulunmaktadır. Raci Alkır yukarıda bahsedildiği gibi babasının Alvarlı Mehmet Lütfi Efendi´nin meclisinde bulunması sebebiyle Alvarlı´ya ait birçok türkü formunda ilahiyi de seslendirir. ??Seyreyle Güzel Kudret-i Mevlam Neler Eyler´´, ?´Erzurum Kilid-i Mülk-i İslamın´´, ?´Gururlanma İnsanoğlu´´´ gibi ilahiler onun sesiyle Türkiye´ye yayılır. Muhammed Lütfi Efendi´nin eserlerini seslendirdiği ?´Klasikler´´ albümü 2002 yılında Vatikan´da Aziz Ron Colli anısına düzenlenen bir törende çalınmasının ardından Türkiye´de tekrardan büyük ilgi görür. *** İşte böylesi bir sanatçıdır Raci Alkır? Para ve şöhret amacı gütmeden kendini yaşadığı kültüre ve türkülere adayan gerçek sanatçı Raci Alkır´ı saygıyla ve rahmetle anıyorum. ?´Raci´´ isminin anlamı ?´rica eden´´ demekti? Öte dünyadan bu dünyaya seslenebilseydi eğer Raci Alkır bizlerden Türk halk müziğine kazandırdığı eserleri nesiller boyu yaşatılmasını rica ederdi! Hilafet, kendisi gibi yetiştirdiği ve birçok defa beraber sahne aldıkları ve halen sanatını devam ettiren oğlu Vahit Alkır´a geçmiştir diye düşünüyorum. Erzurum türkülerini derleme görevi oğlu Vahit Alkır´dadır artık!... Bizler Raci Alkır gibi gerçek sanatçılarımız kaybedince ve onun gibi sanatçıları da çıkaramayınca toplum, şimdi; güpegündüz yol ortasına işeyen, mafya ile içli dışlı olan, uyuşturucu müptelasına dalan, her türlü ahlaksızlığı, kirli işleri yaşayan, siyasi iktidara yamanan, cahil, gösteriş budalası, ahlak yoksunu, sonradan görme, şımarık, saygısız, sahtekar, dolandırıcı, değil sanatçı insan müsveddeleri bile olamayan sözde sanatçılara kaldı. Tek sorulmayan soru ?´biz bunlara müstahak mıyız?´´ sorusudur... Ama ne diyeyim, nasıl söyleyeyim ki; ´´sanatçısı toplumun aynasıdır´´ diye boşuna söylememişlerdir herhalde! ?´Hani yaylam hani senin ezelin´´ türküsünü söyleyen, kendileri de Erzurumlu olan Mükerrem Kemertaş ve Aysun Gültekin´in yorumları güzeldir. Bir de gençlerden Arzu Görücü isimli sanatçının yorumu güzeldir. Ama illaki Raci Alkır´ın kendi sesinden dinlenmelidir ?´Hani yaylam hani senin ezelin´´ türküsü? Gelin, türküdeki gibi hep beraber soralım isterseniz: ´´Hani yaylam hani senin ezelin?´´ Hani yaylam hani senin ezelin Hani yaylam hani senin ezelin Güz gelende döker bağlar gazelin Yaylam senin hiç gelmez mi güzelin Hani yaylam hani senin ezelin Yaz olanda yayla yayla otlanır Arap atlar topuğundan etlenir O yaylada koyun kuzu beslenir Hani yaylam hani senin ezelin Doya doya Erzurum´u gezmeli Kalem alıp kaşın gözün yazmalı Ne hoş olur o yaylanın güzeli Hani yaylam hani senin ezelin