Picasso bu tablosu için şu açıklamada bulunur: "İspanyol mücadelesi, gericiliğin halka karşı, özgürlüğe karşı savaşıdır. Bütün sanatçılık hayatım gericiliğe ve sanatın ölümüne karşı sürekli bir mücadeleyle geçti. Gericilik ve ölümle bir an bile anlaşabileceğimi kim nasıl düşünebilir? (...) Üzerinde çalıştığım Guernica dediğim panoda ve yakın zamanda yaptığım tüm çalışmalarda, İspanya´yı acı ve ölüm okyanusunda boğan askerî kasta duyduğum tiksintiyi açıkça ifade ediyorum." Guernica tablosu halen İspanya´da ?´Reina Sofia´´ müzesinde bulunmaktadır... Alman ordusu, 1990 yılında orduyu tanıtan bir reklamda ?Düşmanca imajlar savaşın babalarıdır? (Feindbilder sind Kriegsvater) sloganı ile Guernica´yı kullanır? 1997 yılında da, dönemin Almanya devlet başkanı Roman Herzog, bu kasabayı Luftwaffe´nin bombalaması nedeniyle İspanya´dan özür diler? Gerçi Nazilerin bu şehirde yaptığı katliam, ABD´nin Tokyo ve Dresden bombardımanlarının yanında fazlasıyla sönük kalmaktadır. Ama tarihi ne yazık ki galipler yazar. Picasso´ya sormak lazım aslında Dresden bombalanırken, Tokyo yakılıp yıkılırken neredeydi? Neyse, 1937 yılını bırakıp gelelim yakın bir zamanımıza? Günlerden 5 Şubat 2003... Yer: BM Güvenlik Konseyi? Dönemin ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell o gün, Birleşmiş Milletler´de Irak´ta kitle imha silahlarının varlığına dair kanıtları sunmakta? Yani bir yalandan yarattıkları savaşın gerekçelerini. Bir yalan savaşı. Bu konuşma öncesinde Powell´in konuşacağı Güvenli Konseyi girişinde bir tıpkıbasımı bulunan Guernica tablosunun üstü bir örtüyle kapatılır? BM basın sekreteri bu kapatma için; ?kameralar için bu tablo uygun bir fon oluşturmuyor´´ diye açıklamada bulunur. Bu da bir başka yalandır. Muhtemel ki Powell´in danışmanları dünya tarihinin en önemli savaş karşıtı tablosu olan Picasso´nun Guernicası önünde konuşmanın doğru olmadığını düşünmüşlerdir. Belli ki İspanya iç savaşı ve Guernica katliamı üzerine yapılmış en etkileyici çalışmalardan birinin önünde yalan söylemek Powell´in olmayan vicdanını rahatsız etmiştir? Yakın bir zamanda TRT2´de İngiliz sanat tarihçisi Simon Schama´nın hazırlayıp sunduğu BBC yapımı ?´Simon Schama´s Power of Art´´ isimli bir belgesel yayımlandı? Sekiz bölümden oluşan belgesel her bölümde bir sanatçının özellikle bir eserini anlatır. Sıra Pablo Picasso bölümüne gelince doğal olarak Guernica tablosu anlatılır? Bu bölümde Colin Powell´in BM salonunda konuşması esnasında Guernica tablosunun üzerinin örtülmesini Simon Schama şöyle yorumlar: "Ben bunu sanatın gücüne yapılan bir övgü olarak görüyorum. Orada söylenen aslında şuydu: Sen dünyanın en güçlü ülkesi olabilirsin, her yere ordular gönderebilirsin, diktatörleri devirebilirsin ama bir başyapıtla oyun oynayamazsın. Gücün buna yetmez!" Sanatın ve edebiyatın gücü böyle bir şeydi işte? Şimdi anlıyorsunuz değil mi diktatörlerin neden sanattan, şiirden ve edebiyattan uzak durduklarını, onlardan korktuklarını!... Rivayet edilir ki Almanlar, Paris işgali sırasında katıldığı bir sergide Alman bir general Guernica tablosu önünde durarak Picasso´ya sorar: ?Bu tabloyu siz mi yaptınız?? Picasso cevap verir: ?Hayır, siz yaptınız.? Bu şiirin (İspanyol Ölüsü) ve bu tablonun (Guernica) günümüzdeki her türlü hukuksuzluklara, haksızlıklara ve katliamlara karşı verdiği çok büyük mesajları da vardır: Bugünkü Ortadoğu´yu bir yıkıntı ve kan gölü haline getirenlerin yüzüne de tarih baba bir gün söyleyecektir elbet: ´´Siz yaptınız!´´ Amerikalı şair ve yazar Archibald MacLeish´in ?´İspanyol Ölüsü´´ adındaki şiirinde söylediği gibi: ?´Yanılmayın, hesap sorulmayacak sanmayın. Dökülen kanın hesabı sorulmamışsa, yalanın hesabı sorulmayacak sanmayın? Yanılmayın, bunun hesabı sorulacak, sorulacak ama vakit var vakit var daha.´´ Çünkü İngiliz yazar ve sanat eleştirmeni John Berger´in söylediği gibi: ?´Galiplerin devri her zaman kısadır; mağlupların ise anlatılamayacak kadar uzun.´´ Siz yaptınız! Ama yanılmayın, bunun hesabı sorulacak, sorulacak ama vakit var vakit var daha.