Osman Aydoğan


General Lukullus (2)


Roma İmparatorluğunun ismi pek bilinmeyen bir generali ve aynı zamanda senatörü vardır: Lukullus. Asıl adı; Lucius Licinius Lucullus. MÖ 117 ? 57 yılları arasında yaşamıştır. Hakkında yazılan tek eser orta dönem Platoncularından olan Yunan tarihçi, biyografi ve deneme yazarı Mestrius Plutarchus (MS 46 - 120)´un yazdığı ?´Lukullus´´ isimli eseridir. Türkçeye çevrilmemiştir. General Lukullus; Roma birliklerine komuta etmiş, büyük fetihlerde bulunmuş, büyük zaferler kazanmış, Pontus Krallığını fethederek Roma´ya bağlamış, bunun dışında Roma İmparatorluğu için 53 şehir fethetmiş ancak seferleri sırasında elde ettiği ganimetlerle oluşan zenginliği ve verdiği cömert ziyafet sofraları ile meşhur olmuştur. Plutarch eserinde, General Lucullus´un hayatının sonuna doğru aklını yitirdiğini, aralıklı olarak yaşlandıkça delilik belirtileri geliştirdiğini yazar. 20. yüzyılın en etkili Alman şairi, oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni Bertolt Brecht´in General Lukullus´u konu alan kısa bir didaktik radyo oyunu vardır: ?´Lukullus´un Sorgulanması´´ (Almanca orijinal adı: Das Verhör des Lukullus) . (Mitos Boyut Yayınları, 1998) Bu eser Bertolt Brecht tarafından yazılan ilk ve tek radyo oyunudur. Brecht, bu oyunu Adolf Hitler´in orduları, artık neredeyse bütün Avrupa kıtasına yayıldığı, tüm Avrupa´yı fethettiği yıl olan 1940 yılı Kasım ayında sürgünde olduğu İsveç´te yedi gün içerisinde yazar. Ancak eser İsveç Stockholm radyosunda yayınlanmaz. Brecht´in ricası üzerine 12 Mayıs 1941 yılında ilk olarak İsviçre´de Radyo Sender Beromünster üzerinden yayınlanır. Brecht bu oyunu Hitler´i kastederek yazar. Ancak komünist otoriteler oyunda Stalin kastediliyor vehmiyle bu şekliyle oyunu yasaklarlar. Bu yasak Brecht´in sahneleri yeniden incelemesine ve başlığının da ´´Lukullus´un Mahkûmiyeti´´ olarak değiştirmesine sebep olur. Bu metin Alman besteci ve orkestra şefi Paul Dessau tarafından müzikal oyuna çevrilir. Eser 2009 yılında ise Fransız Rejisör Jean-Marie Straub tarafından filme de çekilir.