Osman Aydoğan


Geçmişten bir hain adam ve şimdikiler... -5-


Ömer Hayyam çevirileri, Tevfik Fikret hakkında incelemesi ve Darülfünun´da vermiş olduğu felsefe derslerinin ders notları kitaplaştırılarak ?´Felsefe Dersleri´´ adıyla yayınlanmıştır. Bu eserin transkripsiyonu 2001 yılında Dr. Münir Dedeoğlu tarafından günümüz Türkçesiyle yeniden yayınlanmıştır. (Felsefe Dersleri, sadeleştiren: Yrd. Doç. Dr. M. Münir Dedeoğlu], Kasım 2001, 511 S., ÜBL Yayınları, Felsefe Dizisi: 102.) Hakkında çokça yazılmıştır. Ancak en detaylısı Yazar Hilmi Yücebaş tarafından yazılmıştır. (Hayatı, Hatıraları, Şiirleri, Hilmi Yücebaş, Milli Eğitim Yayınları, 1978) (Birçok yayınevi tarafından bu kitabın baskıları yapılmıştır.) İşte uzun uzun anlattığım bu şahıs, Rıza Tevfik (Bölükbaşı)´dır. Namı diğer ?´Feylozof Rıza´´dır.. Kurtuluş Savaşı döneminde Artin Kemal´in, Cenap Şahabettin´in ve Hüseyin Daniş´in arkadaşı Rıza Tevfik´tir. Yüzelliklerden olan Refik Halit (Karay) ve Refi Cevat (Ulunay)´ın da dava yoldaşı Rıza Tevfik´tir.. Yine o dönemin tescillenmiş ve tasdiklenmiş hainlerinden Artin Kemal´den başka, Sayit Molla, Damat Ferit, Şeyhülislam Mustafa Sabri ile aynı cephede olan Rıza Tevfik´tir.. Osmanlı delegesi olarak, Sevr Antlaşması´nı imzalayan Rıza Tevfik´tir? Sevr delegelerden biri olan Rıza Tevfik bir Paris gazetesine demeç verir, demecinde der ki Rıza Tevfik; ?´İngilizlerden çok şey öğrendim. Fransız medeniyetine tutkunum. Bende his ve fikir itibariyle beğenilecek ne varsa sizindir. Bende fena olan her şeyin kaynağı benim.´´ Falih Rıfkı, Rıza Tevfik´i şöyle anlatır; ?Tevfik Paşa kabinesinde, Hürriyet ve İtilafçı Rıza Tevfik´i Maarif Nazırı olarak buluyoruz. Bir gün köprüye doğru gidiyordum. Bir otomobil durdu, içlerinden gülerek, seslenerek Rıza Tevfik indi, karşı kaldırımda bir İngiliz yüzbaşısına doğru yürüdü. Bir şeyler anlattığı zaman, yüzbaşı soğuktu bile... Bir Osmanlı Nazırı (Bakan) için bir İngiliz yüzbaşısından iltifat görmek...