Osman Aydoğan


Dönme! (4)


Bu ?´dönme´´nin (!) de adı: Muhammed Esed? 20. yüzyılın en fazla etki yaratan İslam düşünürü olarak kabul edilen Pakistanlı bir din bilgini olan Muhammed Esed. Muhammed Esed; asıl adı Leopolde Weiss olan, Yahudi asıllı Avusturyalı bir dönmedir. 26 yaşında eşi ile birlikte Müslüman olur. Ancak boynuz kulağı geçer ve çoğu "doğuştan Müslüman" olan sözde din âlimlerinden kat kat iyi bir Müslüman haline gelir. Muhammet Esed; Aramice, İbranice ve Arapça dâhil, semitik dillerin lehçelerini, edebi kullanımlarını çok iyi bilir ve geçmiş yüzyılın en önemli tefsircilerinden birisi haline gelir. Muhammed Esed´i geçmiş yüzyılın en önemli tefsircilerinden birisi haline getiren de 1980 yılında yayınladığı ?´Kuran´ın Mesajı´´ (İşaret Yayınları, 2002) isimli Kur´an tefsiridir. O´nun tefsirini okumadan Kur´an´ı okudum demek mümkün değildir. Ancak bazı dini kavramları alışılmadık şekilde açıkladığı için, Yahudi aileden gelmesi bahane edilerek her zaman ve her yerde olduğu gibi bazı çevrelerce bilindik iftiralara uğrayarak "hadis / sünnet inkârcısı", "peygamber düşmanı", "Yahudi ajanı", "sapık" ve ?´Mason´´ olduğu yönünde iftiralara maruz kalır. Muhammet Esed, gerçek bir İslam mütefekkiri, düşünürüdür. Benzer ithamlara maruz kalan diğer "düşünürler" gibi Esed´in de tek suçu Kur´an´ı birilerinin otorite olarak gösterip biat etmemizi buyurduğu şahısların boyunduruğundan kurtularak Kuran´ı anlama gayreti içine girmesi, anladığı yetmezmiş gibi bir de anlatması, gerektiği zaman da bu uğurda geleneksel anlayışla ters düşmesidir. Muhammed Esed´in yukarıda bahsettiğim ´´Kuran´ın Mesajı´´ isimli Kur´an tefsiri kitabındaki mealleri diğer yorumculardan çok farklı ve daha anlaşılır biçimdedir. (Kuran lisanı bilinenin aksine Arapça değildir. Kuran Arapça´ya çok yakın eşi benzeri olmayan farklı bir lisanla yazılmıştır. Bu nedenle bilinen herhangi bir dile ait olmadığı için anlaşılması için mutlaka yorumlanması gerekmektedir. ?´Yorum´´un Arapça karşılığı ise ?´meal´´dir. Ne yazık ki bu konuda Türkçe olarak ?´yorum´´ değil ısrarla Arapça karşılık olan ?´meal´´ kullanılmaktadır...! Çünkü bize verilen gerçek Kur´an´ın içeriği değil ondan ne anladığını anlatanların yorumlarıdır? ) Muhammed Esed´in "Yolların ayrılış noktasında İslam" (İz Yayıncılık, 2017) isimli çok güzel bir kitabı var. Muhammed Esed´i okumadan önyargılarla kendisine "hadis / sünnet inkârcısı", "peygamber düşmanı", "Yahudi ajanı", "sapık" ve ?´Mason´´ olduğu yönünde iftiralar atanlar için bu kitabından şu alıntıları yapmak istiyorum: "...İslam varlığının hem sağlık hem de hastalık zamanında yönelebileceği, bünyesine sindirerek, organlarının tam anlamıyla kuvvetlenmesini ve hayat imkânı kazanmasını temin edeceği tek ilaç, Rasûl-i Ekrem (s.a.)´in sünnetidir." "...Rasulullah (s.a.)´in sünnetini tatbik, İslam´ın varlığını ve ilerlemesini korumak demektir. Sünnetin terki ise, İslam´ın çökmesidir." "...biz burada ?sünnet´ kelimesini ?Rasûl-i Ekrem (s.a.)´in, iş ve sözleriyle ortaya koyduğu örnek diye en geniş manasıyla kullanıyoruz. O´nun hayrete şayan olan hayatı, Kuran-ı Kerim´in getirdiği esasların tefsiri ve canlı temsili idi. Vahyi bize tebliğ edene uymadıkça, Kuran´a karşı olan insaf borcumuzu ödemiş olamayız." "...sık sık kulağımıza gelen, ?Kuran-ı Kerim´e dönelim fakat kendimizi sünnete kul ve köle yaparcasına ona uymamamız gereklidir´ sözünün, İslam´ı bilememek sebebiyle söylendiği açıkça ortadadır. Bu görüşün sahipleri, bir köşke girmek isteyen fakat kapısını açabileceği tek ve asıl anahtarı da kullanmayı arzu etmeyen kimseye benzerler." "...bunun gibi, birinci türden olan emirlere uymaya mecbur olduğumuz, ikinci kısım emirlere ise uymaya mecbur bulunmadığımız şeklindeki görüş de yüzeysel ve yanlıştır. Hatta ?Kuran-ı Kerim ayetlerinden bazılarının, yirminci asırda yaşayan biz -ileri zekâlılar- için değil, vahyin indiği asırda yaşayan Araplar için gelmiş olduğu´ şeklindeki bu görüş, İslam´ın ruhuna aykırıdır. Bu, Hz. Muhammed Mustafa (s.a.)´in taşıdığı ve temsil ettiği nurun kadir ve kıymetini inkâr manası taşır." Hatta hatta Muhammed Esed nasıl bir "hadis/sünnet inkârcısı" ve Peygamber düşmanıysa (!) Buhari´yi referans alarak İslam´ın ilk yıllarını anlatan bir kitap yazar: ?´Sahih-i Buhari, İslam´ın İlk Yılları´´, (İşaret Yayınları, 2001). Hatta bu hadis inkârcısı sünnet ve Peygamber düşmanı (!) zat yukarıda bahsettiğim ?´Kuran Mesajı´´ isimli meal-tefsir çalışmasında sık sık hadislere de başvurur?.