Osman Aydoğan


Bursa Ulu Camii -4-


Bursa Ulu Camii... Ulu Camii, Osmanlı Devleti´nin dördüncü padişahı Yıldırım Bayezid Han tarafından 1396 yılında Niğbolu Savaşı´nı kazanmasından sonra mimar Ali Neccar´a yaptırılır. Camii 1399 yılında ibadete açılır. Ulu Camii, sadece Türkiye´nin değil, İslam âleminin manevi yönden beşinci büyük mabedi olarak bilinir. İçerisinde büyük bir şadırvana sahip olması ve Osmanlı´da yapılan ilk Cami-i Kebir (Büyük Cami) olma özellikleri Ulu Camii´yi diğer büyük camilerden ayırmaktadır. Şadırvan daha sonraki yıllarda İstanbul´dan Bursa´ya siyasi sürgün olarak gelen Kara Çelebizade Abdülaziz Efendi tarafından yaptırılmıştır. Seyyah Evliya Çelebi 1640´lı yıllarda suyu Uludağ´dan gelen bu güzel havuzun içinde alabalıkların yüzdüğünden bahsetmektedir. Suyu en tepeden tek merkezden kaynayan bu şadırvanda su, havuza dökülürken Allah´ı tesbih edercesine 33 ayrı yerden akmaktadır. Çok zengin hat sanatı örneklerine sahip olmasıyla ünlü olan Bursa Ulu Camii; içerisindeki 13 ayrı yazı karakteri ile 41 ayrı hattat tarafından yazılmış askılı ve sabit toplam 192 hat levhası ile bir nevi ?´Hat Sanatları Müzesi´´ gibidir. Şu anda 9 ayrı yazı karakteri ve 21 sanatkârın 132 adet yazısı bulunmaktadır. Camii içindeki bu levhalarda; Fatiha, İhlâs ve Nas sureleri başta olmak üzere, üç adet sûre, üç ayrı tarzda Ayet´el-Kürsi, 47 farklı ayet, 14 hadis-i şerif, Esma´ül-Hüsnâ´daki isimler, Allah (CC), Muhammed (SAS) ve İslam büyüklerinin isimleri, 25´ten fazla dua ve tespih sözü ile birkaç beyit ve iki şiir bulunmaktadır. Bursa Ulu Camii´nde ´´vav´´ harfi... ´´Vav´´ harfini ve anlamını bu kadar uzun uzun anlatmamın nedeni Ulu Camii´nin her duvarında derin ve farklı anlamları olan ?´vav´´ harflerinin yazılı olması ve bu ´´vav´´ harflerinin daha iyi anlaşılması içindir... Ulu Camii´nin her duvarında yazılı bu ´´vav´´ harflerinin en güzeli, rivayetleri ile ünlü, tezhib sanatı ile süslenmiş ve ucuna lâle motifi işlenmiş ?´vav´´ harfidir. Lâle süsleme sanatında Allah´ı (c.c.) sembolize eder?Rivayet olunur ki; Ulu Camii´nin yapılışı sırasında Somuncu Baba adında bir zat her gün gelir, işçilere hayrına somun dağıtırmış. Somuncu Baba bir gün gene orda ekmek dağıtırken Hızır Aleyhisselam´ın orada olduğunu fark etmiş. Kolundan tutup ?´sen Hızır´sın ben anladım´´ demiş. ?´Senden buraya gelip her gün namaz kılmanı istiyorum, eğer söz vermezsen buradaki herkese senin Hızır olduğunu söylerim´´ demiş. Hızır (a.s) her gün geleceğine dair söz vermiş ama o da bir istekte bulunmuş ve ?´hangi vakit geleceğim bana kalsın´´ demiş. Bunun üzerin Hızır´ın (a.s.) Ulu Cami´deki ucuna lale motifi işlenmiş olan ?´vav´´ harfinin önünde her gün gelip namaz kıldığı rivayet edilir fakat hangi vakit olduğu bilinmez?