Osman Aydoğan


Benim Gönlüm Dağa Düştü (2)


Ve en çok da, insanın her koşulda yaşayıp çalışabileceğini, kendi karakteriyle yaşam çizgisini çizebileceğini öğretti bana? Immanuel Kant ?´Ethica´´ isimli eserinde ?´mutluluğun yetinmekten mi yoksa kazanmaktan mı ileri geldiğini hâlâ tartışanlar vardır´´ diye yazmaktadır. Kant´a göre ?´parası olmayan, ama bu parayla elde edebileceği şeylere de ihtiyaç duymayan bir kimse, çok parası olan, ama çok şeye ihtiyaç duyan bir kişiden görünüşe göre daha mutludur.´´ Burada Şehriyar ve bu dağlar, kazanmayı değil, yetinmeyi öğretti bana? Kant yine aynı eserinde ?´dünyada hiçbir şey başkalarının hakkından daha kutsal değildir´´ der. Dünyada hiçbir şeyin başkalarının hakkından daha kutsal olmadığını Kant´tan okumuştum ama, bunu burada Şehriyar ve dağlar öğretti bana? Sokrates´in söylediği gibi ?haksızlık yapmanın haksızlığa uğramaktan daha acı olduğunu´ öğretti bana? Bir insanın yüreğindeki merhametin, ibadethanenin bir köşesinde gizlenmiş bir erdemden daha hayırlı olduğunu öğretti bana? Düşmüşün, caninin ve yoksulun kulağına söylenen rahatlatıcı bir sözün ibadethanede verilen vaazdan daha değerli olduğunu öğretti bana? Halil Cibran´ın ?Kum ve Köpük´ kitabındaki gibi; ?Ey Tanrı, tavşanı benim avım yapmadan önce beni aslanın avı yap´ duasının ne anlama geldiğini öğretti bana? Buda, ölümden sonra ne olduğuyla ilgili sorulara yanıt vermek istemezdi? Böyle bir soruyla karşılaşıldığında ya susar, ya da şöyle derdi: ?Göğsünüze zehirli bir ok saplanmış olsa, oku çıkartmaya çalışacak yerde, oku atanın kim olduğunu, hangi kasttan, hangi soydan geldiğini, boyunu posunu, oku atmaktaki amacını falan mı araştırmaya kalkardınız?´ Buda´nın bu yanıtı gibi, insana asıl zarar verenin, zehirli yılanın sokması olmadığını, zehri kalbe taşıyanın o yılanın peşine düşmek olduğunu öğretti bana dağlar? Istırabın, o şeyin kendisinde değil, bizim onun hakkındaki değerlendirmemize bağlı olduğunu öğretti bana?. Pisagor´un söylediği gibi ?en eski ve en kısa kelimeler olan ?evet´ ve ?hayır´ konuşurken en çok düşünülerek kullanılması gereken kelimeler olduğunu´ öğretti bana?