?´Hayat ileriye doğru yaşanır ancak geriye doğru anlaşılır´´ derler? Bu nedenle bugünü, 23 Nisan´ı, Cumhuriyeti anlayabilmek için her zaman olduğu gibi geriye giderek anlatmak istiyorum... 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren hem emperyalist savaşlar hem de Fransız devriminin yarattığı fikir akımları nedeniyle Avrupa´da imparatorluklar çatırdamaya başlar. Fransız devriminden hemen sonra ard arda Avrupa´da ?ulus devlet?ler kurulur? Fransa´da Frank, Breton, Korsa, Galya kabileleri tek bir çatı altında birleşerek feodal kimliklerinden sıyrılıp Fransız milletini (ulusunu) oluştururlar. Almanya´da ise Hesse, Schawabe, Bayern, Sakson, Fallen, Pfalz gibi Germen kabileleri cemaat (Gemeinschaft) anlayışından cemiyet (Gesellschaft) anlayışına geçerek paylaştığı topraklarda hepsini kucaklayan bir ulus doğar: Deutsch (Alman) Ve bir ulus devlet kurulur: Deutschland (Almanya)... Hollanda´da, İtalya´da, İspanya´da, Polonya´da kısacası Avrupa anakarasında ard arda ulus devletler oluşur. Bu uluslaşma sürecinde klasik anlamda ulus devlet olarak Batı ve Kuzey Avrupa devletleri ?´devletten millete´´ (from state to nation) evrilirken, İtalya ve Almanya ?´milletten devlete´´ (from nation to state) evrilirler. . Ardından da Doğu Avrupa ve Balkanlar´da ulusal kurtuluş hareketleri başlar. Avusturya - Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu ulusal kurtuluş hareketlerinden en çok ve en ağır etkilenen devletlerdir. Balkanlar´da art arda yeni ulus devletler doğmaya başlar. Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan, Hırvatistan, Arnavutluk birbiri ardına kimi Avusturya Macaristan İmparatorluğu´na karşı, kimi Osmanlı İmparatorluğu´na karşı savaşarak kendi ulus devletlerini kurarlar... 20. yüzyılın başlarında ulusal kurtuluş hareketleri ve bu hareketler zafere ulaştığında kurulan ulus devletler devrimci birer adımdılar. İmparatorluklar yıkılır, yerine genç, kendi ayakları üstüne dikilen, kalkınmacı ekonomik politikalar izleyen, genellikle milliyetçilik ideolojisine sarılmış birer ulus devletler kurulur? Daha sonra yeni ulus devletler için İkinci Dünya Savaşı´nın bitmesi beklenecektir? Bütün bu yeni ulus devletlerin ortak özelliği parçalanmış bir imparatorluğun adından kurulmuş olmalarıdır. Bu ülkelerin demokrasiye geçişleri ise zaman almış, daha sonra olmuştur. Bu büyük çalkantılar döneminde ise Osmanlı İmparatorluğu´nun sahibi sayılan Türkler trajik ikilemler yaşarlar. Önce gerçek sahibi olduklarına inandıkları Osmanlı Devleti´nden kopmak için ayaklanan ulusal kurtuluş hareketleri ile savaşırlar. Beyhude bir direniştir bu. Balkan Savaşı bozgunu ile Balkanlar´daki Osmanlı varlığı silinir? Ardından 1. Dünya Savaşı patlar? İttihatçıların dizginlerini ele geçirdiği Osmanlı çok daha ağır bir yenilgi alır ve bu kez Anadolu işgal edilir? Yunanlılar, İtalyanlar, İngilizler, Fransızlar Anadolu´yu paylaşırlar? Türklere ise Orta Anadolu´da daracık bir bölge bırakılır...
