Asgari ücreti, hangi iş kolunda çalışılırsa çalışılsın, ne iş yapılırsa yapılsın çalışanların minimum yani en az alması gereken ücret olarak tanımlayan Gökkaya, asgari ücret tespitinde ilk ele alınması gereken argümanın, ?ücret emeğin karşılığıdır´ tanımının yer aldığı, Anayasanın 55´inci maddesi olması gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca asgari ücretin, işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, gibi temel gereksinimlerini günün üzerinden en az düzeyde karşılanmasına yetecek kadar bir ücret olması gerektiğini vurgulayan Gökkaya, ücretli işçilere uygulanan vergi kesintilerinin, zaten yaşam standartlarını karşılamayan asgari ücrete uygulanmasını adaletsizlik olarak niteledi.
Vergi yöntemi gözden geçirilmeli
Gökkaya, sözlerini şöyle sürdürdü:
?Bu yıl ki asgari ücret yılbaşında net bin 603 lira olarak uygulanmaya başlandı. Bu net rakama ulaşılırken gelir vergisi olarak 258 lira kesilmekte idi. Ama yılın sonuna doğru vergi adaletsizliği bu duruma dur deyip; kesilen yüzde15´lik gelir vergisini yüzde20´ye çıkartıyor, 258 lira yerine bu kez yaklaşık 345 lira gelir vergisi kesiliyor. Yani daha yıl bitmeden doksan - yüz liraya yakın bir kayıp oluyor. Şimdilik devlet işverene bu kaybın önlenmesi için 100 lira destek veriyor. Ayrıca başkaca bir örnek; bin 700 - bin 800 lira alanın ücreti yılın sonuna doğru 1600 lira civarına düşmesi ne derece hakkaniyetli. Yine ayrıca; örneğin yılın başında 2 bin 500 lira net alan bir çalışan, yine yılın sonuna doğru 2 bin 140 lira civarı bir ücrete mahkum oluyor. Yılın başında yüzde 15´den 418 lira gelir vergisi kesilirken, yılın sonuna doğru kesintisi 750 lira civarına yükseliyor, çalışanın 340 lira civarında ücreti eriyor. Yani neresinden bakarsak bakalım hem asgari ücretten hem de genel ücretten kesilen vergiler ve yöntemi mutlaka gözden geçirilip düzeltilmelidir.?
Asgari ücret yaşam maliyetlerini karşılamaktan uzak
Metal İş´in bağlı olduğu Türk İş tarafından açıklanan son rakamlara göre, asgari ücretin yaşam maliyetlerini karşılamaktan oldukça uzak olduğuna dikkat çeken Gökkaya, ?Sadece tek bir çalışan için hesaplanan yaşama maliyeti 2 bin 385 TL olarak hesaplandı. Dört kişilik ailenin açlık sınırı bin 943 lira, yoksulluk sınırı 6 bin 328 lira. Asgari ücretin olması gerektiği rakam hususunda Türk-İş önceki aylarda görüşünü açıkladı. Galiba kasım ayı idi. Son yaşanan ekonomik çalkantılardan dolayı, Türk-İş´imiz Aralık 2018 de asgari ücretin derhal net 2 bin liraya çekilmesini ve unun üzerine de en az enflasyon olmak üzere 2019 asgari ücreti belirlenmeli diye görüşünü belirtti? ifadelerini kullandı. (İHA)
